De dolle avonturen van Bart in China (deel 10)

Vrijdag 18 juni

8u05 – ontbijt in Dalian
Dalian is een van de meest Westers gekleurde steden van China, zou ‘Karen’ van Huade me later vertellen. Dat hadden we deze morgen aan het ontbijt wel gemerkt. Als we qua eten één ding echt gemist hebben, is het een lekker ontbijt. Noedels, looksausen, met rare troep gevulde ‘dumplings’, pindanoten, bonensoep en sardientjes in eigen nat: we hebben er altijd mooi rond gegeten. Maar vandaag is het feest: er is vers geperst fruitsap, een ruime keuze aan boterkoeken, brood, hesp en kaas. Er zijn zelfs mini-donuts! We komen bord te kort.

10u32 – de dokken van Huade

Vandaag fotograferen we een ander luik uit het aanbod van Asian Weavers: eik. Felix en Samuel van de Huade fabriek geven mij een rondleiding nadat Tim is beginnen fotograferen in één specifiek deel van de fabriek. We ondervinden dat dit sneller werkt en vandaag hebben we een heel druk programma.

Plots vraagt Felix me: “Wanna see the docks?” Dalian ligt op een schiereiland en is een belangrijke havenstad. Sanjee had me verteld over de eikenbomen die van over de hele wereld naar hier worden verscheept. “You wanna see them?” Natuurlijk wil ik ze zien. Felix zet zijn uitleg enthousiast verder. De zaagmachines brullen luid en ik probeer – wat ik van de uitleg versta – mee te pikken. We stappen de workshop uit en wandelen door de moestuin van de fabriek. Deze fabriek heeft een eigen tuin waar enkele boeren groentjes kweken voor de fabriekskeuken. Felix vertelt dat ze in totaal 6 laadkades hebben, waarvan 2 hele grote. De kades worden vooral ‘s nachts gebruikt. Een ferme wandeling brengt ons naar een piepklein straatje vol opschietend onkruid. Ik vraag waarom ze zo ver van de ‘logyard’ verwijderd liggen. Felix wijst. Aan het einde van het straatje is er een klein metalen deurtje waar we doorheen moeten. Felix duwt de deur open en 6 kanjers van honden beginnen onbedaarlijk hard te blaffen.

‘s Nachts worden “the docks” (waarvan 2 hele grote) blijkbaar losgelaten op het domein. “They do the job better than people.” Ik beaam en moet luidop lachen: mijn dagboek voor vandaag loopt al aardig vol.

15u23 – Qianqui factory
‘s Namiddags vertrekken we naar een andere fabriek waar hardhout wordt verwerkt. Deze fabriek is gespecialiseerd in het maken van luxe ‘engineered flooring’. Hun klanten behoren tot de top in Europa en dat zie je aan de métier waarmee er wordt gewerkt. Het is ook de eerste keer dat we in sommige delen van de fabriek geen foto’s mogen maken. De baas, Mr. Xiang, wandelt mee. Hij blijkt een begeesterde man die zijn arbeiders graag stuurt in de vele arbeidsintensieve handelingen die met het product verbonden zijn. Hij vertelt en ‘Bella’ vertaalt.

18u08 – wow!
Plaspauze in de fabriekstoiletten. Wees blij dat mijn fototoestel tekortschiet. Je wilt niet weten wat er allemaal in lag.

19u03 – Chinese Hot Pot
Bella vraagt of ‘Chinese Hot Pot’ goed is voor avondeten. Ik weet absoluut niet wat het is en zeg zonder nadenken “Of course, why not!” Als ik later aan Tim vertel dat het straks ‘Hot Pot’ wordt, lacht hij: “Is het anders nog niet ‘spicy’ genoeg?”

Het blijkt heel hard mee te vallen. ‘Hot Pot’ is de Chinese versie van onze fondue, maar veel lekkerder. Iedereen krijgt een stelletje met een potje kokende soep. Je kiest iets van de verschillende schotels en je laat ze vallen in de pot. Als ze gekookt zijn, duw je ze in een dipsausje en klaar is kees.

Mr. Xiang wordt de ster van de avond. We krijgen ons eten opgediend en bestellen “cold beer” (iedere dienster in China weet precies wat dat wil zeggen). Mr. Xiang toost op ons werk en hoopt het resultaat ooit te zien. De glaasjes gaan weer ad fundum. Mr. Xiang laat een luide boer en smekt verder. De dienster komt met een bordje met een grijs-roze brij. We zien niet echt wat het is, maar ze rolt er bolletjes van die ze in onze pot gooit. Het blijkt garnaal te zijn en heel erg lekker. Ik wil een bundeltje noedels in mijn soep gooien en Bella houdt me tegen. Ze toont hoe het moet. Mr. Xiang kijkt genoegzaam toe en steekt een sigaret op. De groentjes zijn best lekker, maar  het fijngesneden lamsvlees is heerlijk. Mr. Xiang staat recht. Hij zweet van het eten en heeft even een doekje nodig om zijn voorhoofd af te deppen. Ik zie hoe Bella een ei openklapt en gewoon in de soep laat vallen. Zo moet dat dus, en ik probeer het ook. Mr. Xiang heeft ondertussen het doekje tot een staafje opgerold en zit zijn neusgaten te kuisen. De dienster brengt nog lekkers: ‘zoete teentjes look’. Je eet ze gewoon zo op en het smaakt verrassend fris. Ik durf bijna niet meer kijken, maar Mr. Xiang is zijn tanden aan het kuisen en spuwt de losgekomen tandplak op de grond.

Hoe dan ook, Chinese Hot Pot is een aanrader. Buiten nemen we afscheid. De chauffeur van de fabriek zal ons terug naar het hotel brengen. We schudden handjes en ik dank Bella voor de gastvrijheid. Mr. Xiang haalt een ferme rochel boven en spuwt de kledder op de grond.

De dolle avonturen van Bart in China (deel 7)

Dinsdag 15 juni

Nadat hij gisteren vooral op culinair gebied verrassende ontdekkingen deed, wordt Bart op zijn laatste dag voor de afreis naar Shanghai geconfronteerd met het wondere wordingsproces van bamboe en hoort hij uit goede bron dat samenwerken met Chinezen niet altijd rozengeur en manenschijn is.

9u02 – middle management
We wachten op Coco in de lobby van ons hotel en we merken dat de glimmende Boeddha in het midden van de lobby bomvol muntjes zit. Na een snelle inspectie blijkt dat er in bijna elk spleetje geld is geduwd. Ik twijfel even, maar duw er toch geen muntje bij.

Coco is een grotere auto gaan halen. Die van haar is een piepklein knalgeel doosje waarmee ze – in tegenstelling tot de anderen – heel traag rijdt. Let op: een auto hebben is hier al heel wat (veel families hebben hoogstens een motorfiets). Deze kleine, goedlachse dame met een breed gezicht, een brilletje en drie mobieltjes is manager van de Chinese poot van Asian Weavers en hoort dus tot van wat Sanjee ‘the middle management of China’ noemt.

Een paar dagen geleden – ergens onderweg – luisterde ik naar Sanjees verzuchtingen over deze selecte groep. “Their only credential is that they talk English.” In China heb je uiterst getalenteerde ondernemers met grote ambities, er zijn hele goeie technici “and the workers, you know: They will work.” Maar het middenkader bezorgt hem een pak last. Doordat ze Engels spreken, zijn ze levensnoodzakelijk voor de bedrijven. Daardoor bekleden ze functies waar hun taken meer inhouden dan vertalen en daar wringt het schoentje. Ze zijn te beleefd om echt te delegeren en hun geest is niet getraind om beslissingen te nemen. Als die mensen beter waren in hun job, konden we hier gouden zaken doen, maar nu is het van de ene toestand naar de andere.

10u52 – bamboeplantage
De familie die deze plantage bezit, vond er niks beter op dan om er een bamboe-themapark van te maken. In plaats van uitgestrekte landerijen vol boeren die planten verzorgen, moeten we hier ‘entree’ betalen en rijden elektrische gele karretjes volgeladen met toeristen op en af tussen de gekste attracties. Maar ze hebben een FSC-label en onze fabriek koopt hier haar bamboe. We moeten het er dus mee doen.

Bamboe is de crème de la crème van alle grassoorten en een droom qua verzorging. Eigenlijk moet de plant alleen op tijd gerooid worden. Eens gekapt, schiet er gewoon een nieuw plantje uit de grond. Op een stam staat het cijfer 9 geschilderd, wat wil zeggen dat het in 2009 is beginnen groeien. Nu is de plant al minstens 7 meter hoog. Coco verzekert me dat de plant in een drietal maanden al volgroeid is en dat de bamboe vanaf dan alleen maar harder wordt. Nog 6 jaar en deze plant is hard genoeg om er parket van te maken.

18u23 – schuldgevoel
Tim & ik zijn een heuvel achter de fabriek opgeklommen. We nemen onze laatste foto van de bamboe-industrie. Het is een treffend beeld. De zon gaat onder – een wit schijfje in een mistige brij – boven de samengeknutselde daken van de Yong Yu fabriek. In de verte ligt een dorpje afgetekend tegen de scherpe bamboeheuvels. Nog een minuut of tien en Coco en Richard zullen ons koortsachtig beginnen zoeken voor het avondeten. De kans dat ze ons vinden, is klein en het schuldgevoel waar ik al de hele dag last van heb, bekruipt me weer.

Vandaag is eigenlijk een feestdag en op je vrije dag zit je dan opgescheept met twee Europeanen die per se bamboeheuvels in de mist willen fotograferen. Als je ze dan ‘s morgens vroeg boven op zo’n heuvel dropt is er “too much mist” en willen ze ‘s middags nog eens terugkeren. Als je ze zoekt om te eten, vind je ze niet. Eens gevonden, willen ze niet meekomen. Dan is het steevast “one more hour”.

Maar ja, we komen van de andere kant van de wereld om mooie foto’s van bamboeheuvels te maken en dat gaan we dan verdomme doen ook.

19u10 – afscheid
Op de terugweg excuseer ik mij bij Coco voor haar verloren vrije dag. Ze vindt het helemaal niet erg. “Working with you two is like holiday”. Sanjee heeft niet te klagen over Coco: ze is met ruime voorsprong de meest assertieve Chinese die ik hier al heb ontmoet en toch veel te beleefd voor haar eigen goed.

Ik draai het venstertje van de taxi helemaal naar beneden. Ik ben moe, plakkerig van het zweet en het bamboestof jeukt op mijn huid. De wind doet deugd. In gedachten neem ik afscheid. Het bamboe-luik van onze job zit er op. Het is een fantastisch product en ik raad iedereen aan om het snel te kopen. Het is een heel arbeidsintensief product en de dag dat de arbeiders hier meer rechten krijgen, wordt het onbetaalbare luxe. Na 9 fabrieken, 1 bos en 1 plantage hebben we alles dus gezien. Nog één nacht in Anji en morgen: Shanghai!

De dolle avonturen van Bart in China (deel 5)

Zaterdag 12 juni

Nu de jetlag uit zijn lijf is geschud en de eerste dolle avonturen zijn beleefd, begint het voor Bart te dagen. Hij is in een vreemd land, en vooral erg ver weg van huis.

Onderweg naar de eerste afspraak overvalt me een vlaag van melancholie. Dit uitgestrekte land vol kleine Chinezen heeft op deze grijze morgen iets intriest. Heel even lijkt de wereld onbevattelijk en ik mis mijn madam, Bas & Lena.

9u12 – Yong Yu Factory
Iedereen heet hier eigenlijk Li, Fong, Shuang, Rong of Gongcan, maar Chinezen die zakendoen met het westen geven zichzelf een Engelse naam. Vandaag maken we dus kennis met Tony, Jackie & Coco. En da’s geen grap.

11u30 – middagpauze
Jackie is onze gids tijdens het fotograferen. Hij vertelt dat het heel druk is en dat arbeiders vanavond en zondag moeten doorwerken. Maar nu is het dus zaterdagmiddag en pauze: de paletten worden stapelbedden, een prop bubblewrap een kussen. Plots ligt de fabriek vol met slapende arbeiders en opnieuw wijken Tim & ik af van het geplande parcours…

15u15 – bhon jhoew
Na een middag stressen rijdt Tony ons (veel te laat) naar de volgende fabriek. Hij is sales manager voor Yong Yu en adhd-Chinees (je kent ze wel). Het blijft een heel eind stil in de auto tot hij plots “Bhon jhoew!” roept tegen Tim. Hij blijft het herhalen maar we verstaan er geen snars van. Hij verduidelijkt: “You know! Like in French: Bhon Jhoew!”

Omdat we steeds voorgesteld worden als het reclamebureau van Asian Weavers gaat iedereen er vanuit dat we Fransen zijn. Als Tim uitlegt dat we Belgen zijn, blijkt dat Tony begin dit jaar 10 dagen in Brussel was om zaken te doen met o.a. Brico. Als we hem vragen wat hij van Brussel vond, is het antwoord: “I liked the gambling very much”. Rare jongens, die Chinezen…

15u48 – Tian Cheng Factory
“Bart, this may look like a rundown factory but their skill is amazing.”

Deze fabriek is in geen enkel opzicht vergelijkbaar met wat we tot nog toe hadden bezocht. Het is een samenraapsel van donkere gebouwen waarin het beetje licht binnenvalt door gaten in de muren. De stofwolken hangen dik in de lucht en het zaagsel ligt centimeters dik op de vensterbanken. Een droom! Opgewonden schieten we aan het werk. We zijn blij als we horen dat de derde fabriek niet meer doorgaat en maken nog een mooi portret van de eigenaar Mister Gu en zijn zoon ‘Gary’. En Sanjee had gelijk: wat ze hier maken is het strafste bamboe-vakmanschap dat ik tot nog toe heb gezien.

18u37 – een mooie nacht in Anji
We rijden met Tony & Jackie naar een klein bergdorpje voor het avondeten. Sanjee rijdt mee in Mister Gu’s gitzwarte Chrysler. Tony & Jackie zijn duidelijk onder de indruk van Tim (“Very professional! I admire your skill!”). De avond wordt uiterst gezellig: weer proberen ze ons zat te voeren (Coco voorop), het eten is ronduit geweldig en Sanjee is in topvorm. Tony en Mister Gu zijn eigenlijk concurrente,n maar hier zitten ze samen te klinken op succes en op elkaar.

Tijdens een plaspauze hoor ik even verderop muziek. Als Tim zijn camera uit de wagen gaat halen, overtuig ik hem om samen te gaan kijken. In een voorportaal speelt een accordeonist, een 15-tal senioren zingt en danst, wij fotograferen. Ze halen een iPhone boven en fotograferen ons ook. De sfeer is uitgelaten en ze trakteren ons op een “old, traditional dance”. Een oud mannetje staat recht. Hij zingt een lied, de anderen vallen in. Als hij klaar is stapt hij naar ons toe en spreekt ons aan. Ik kijk naar Jackie en hij vertaalt: “China welcomes you.” De bui van deze morgen is heel ver weg…

De dolle avonturen van Bart in China (deel 2)

Woensdag 9 juni

Bart neemt zijn dagboek ernstig. Heel ernstig. Dankzij een aanzienlijk tijdsvoordeel komen zijn bijdragen nu wel erg snel binnen. Zijn verslag van vandaag (donderdag) viel ondertussen al in onze mailbox, maar u hebt woensdag nog van ons tegoed. Bij deze.

8u12 – Yihuang
Ondanks het late uur al vroeg wakker. Het regent. De lucht voelt klam aan. Twee dagen met één T-shirt zal niet lukken, vrees ik. Maar het spectaculaire zicht op de werf naast het hotel maakt veel goed.

Sanjee heeft nog gewerkt tot 4u30 en slaapt uit. Tim en ik worden na het ontbijt door William – een sales executive van een andere fabriek – naar de fabriek Jiang Hua gebracht. De workshop is er een halve kilometer lang en perfect volgens de productielijnen ingericht. Je voelt dat ze hier veel meer plaats hebben dan bij ons. Naast de ons opgedragen fabrieksoverzichten en productiedetails wagen we ons aan enkele zijsprongetjes in de lege refter en in vergeten plekjes van de fabriek.

12u30 – Middagmaal in Jiang Hua
We eten samen met William en Mr. Han. William is een van Sanjee’s klanten en wordt onze tolk voor een drietal dagen. Hij is verbazend goed op de hoogte van de Europese politiek. Mr. Han spreekt geen Engels en blijft aldus een mysterie. Het eten is lekker, het bier Chinees en van Inbev.

16u12 – Sanjee duikt op
Na zijn meeting leidt Sanjee ons snel nog eens rond in een nieuwbouw die het kantorenblok van Jiang Hua zal worden. Als het gebouw af is, zal ook Asian Weavers China hier zijn intrek nemen. De trappenhal is helemaal in witte marmer, de drie bovenste verdiepingen zijn ingericht als hotel (met makkelijk 30 kamers). Boven op het dak is er een zonneterras – met bar – én binnenkort met een plafondschilderij. “The Chinese see it big, just like the Americans”, merkt Sanjee op. Op de terugweg duwen we een deur open en storen we een Chinese arbeider die op zijn bed lag te lezen. De chique showroom blijft nog even een slaapplaats voor een 4-tal arbeiders.

19u50 – naar Wan Zai City
Net gegeten in een lokaal restaurant, en nu rijden we meer dan 4 uur aan één stuk door. De Chinezen lijken zich bitter weinig aan te trekken van het verkeersregelment. Sanjee blijft de eerste twee uur non-stop aan de telefoon hangen.

00u12 – Xin Yuan Hotel
De kamer is groot maar muf. Ik drink nog een kop groene thee en proef een schoteltje gekonfijt fruit uit het rekje (het smaakt naar drop + pikant). De ‘man joy sex oil’ uit de badkamer laat ik maar voor wat het is. Ik raak zo ook wel in slaap.

De dolle avonturen van Bart in China (deel 1)

Dinsdag 8 juni
“8 uur gevlogen, niet geslapen en een suffe film met Keanu Reeves gezien.” Het is de weinig benijdenswaardige aanloop die Bart beleefde naar zijn eerste Chinese avontuur. Eenmaal aan de grond ziet het er allemaal wat rooskleuriger uit. Alhoewel…

12u26 Beijing
De smog in Beijing zorgt voor een vreemd licht. Het is vochtig en warm en er hangt een rare geur die je ook proéft. De autostrades zijn hier heel proper, met nog steeds een apart rijvak voor ‘olympisch vervoer’. Ernaast staan veel oude, vuile fabriekjes, met daarnaast veel te grote woontorens. Het verkeer is een hel, maar onze kamikazechauffeur wringt zich in alle mogelijke bochten om ons op onze bestemming te krijgen.

17u41

Net terug van een eerste verkenning van het Bird’s Nest. Er is best wel wat volk, maar nu de spelen voorbij zijn, heeft het iets desolaat, vuil en ongebruikt. Het hele olympische dorp is gewoon te groot. We slagen er ook maar niet in om ‘the main pathway’ met outdoor decking van WAW te vinden. De eigenlijke fotografie van het Nest staat pas 19/06 op het programma. Rekening houdend met hoe vuil het gebouw is, besluiten we om zeker ook bij valavond te fotograferen.

19u15 – naar Nanchang
We haasten ons terug naar de luchthaven. Het lijkt alsof  de reis ‘vintage Sanjee’ (de baas van WAW) zal worden. Overal net te laat. Op het vliegtuig naar Nanchang staat kip met rijst op het menu. We zijn bijna 2 dagen onderweg en hebben nog geen enkele warme maaltijd op de begane grond gegeten. Een nieuwe chauffeur wacht ons op in Nanchang en brengt ons naar Yihuang. Een rit van een drietal uur.

21u30 – naar Yihuang
Onderweg stoppen we aan een wel heel rudimentair wegrestaurant – eigenlijk meer marktkraampjes op een brede stoep langs de weg. We kiezen een vis uit een emmer. Hij wordt ter plekke doodgeslagen op de parkeerstrook en in een heerlijke wok verwerkt. Ons eerste Chinese avondmaal. Het devies: eet rond de pepers en spoel overvloedig door met bier.

01.30 – geeuw
Tijd om de matras van de grote kamer in ons fonkelnieuw hotel te testen. Airco is er. Muggen ook. En ik ben nu al benieuwd naar het mooie vergezicht morgenochtend.

De dolle avonturen van Bart in China (prelude)

We moesten toch even een traan wegpinken, toen we onze art director Bart Knockaert met de noorderzon zagen vertrekken. Niet definitief, dat niet, maar wel naar China. Tot nu toe onontgonnen gebied voor Focus Advertising, maar niet voor lang meer.

In opdracht van onze klant Asian Weavers (binnenkort WAW Group), een Europese importeur van bamboeprodducten, trekt Bart immers de komende weken door China. Naast het bewonderen van de plaatselijke natuur en cultuur zal hij er zich vooral bezighouden met het maken van fotoreportages over de lokale bamboeproductie.

Zijn werkreis brengt hem door het hele land. Staan onder meer op het programma: het Bird’s Nest (鸟巢), het imposante olympisch stadion in Beijing, de Wereldtentoonstelling in Shanghai en avontuurlijke trektochten in de Chinese jungle, op zoek naar de roots van bamboe.

De komende weken kunt u de lotgevallen van Bart via deze blog volgen. Verwacht u alvast aan tal van mooie foto’s en verrassende anekdotes uit de eerste hand!